Spawarki tig jak i samo spawanie metodą tig stają się coraz bardziej popularne. Metoda ta pozwala na dużą precyzję pracy i uzyskanie bardzo dobrej jakości spoiny, równej, bez zbędnych przebarwień (szerzej o samej metodzie piszemy tutaj). Fakt ten wykorzystywany jest chociażby w produkcji coraz popularniejszych elementów wykończeniowych z stali nierdzewnej, gdzie jest to praktycznie podstawowa metoda spawania. Jest to także doskonała metoda do spawania aluminium, jednakże z racji różnic w urządzeniach, skupimy się na spawarkach tig do nierdzewki.
By jednak w pełni wykorzystać możliwości tej metody, musimy posiadać odpowiednio dobraną spawarkę umożliwiającą w pełni wykorzystać zalety metody tig. W przypadku spawania stali nierdzewnej, stosowane są spawarki tig spawające prądem stałym DC. Dobór urządzenia zależy oczywiście od stopnia jego wykorzystania, czy będzie to doraźne spawanie w przydomowym warsztacie, czy profesjonalna produkcja. Przedstawiamy poniżej 5 cech na jakie warto zwrócić uwagę przy wyborze spawarki.
1.Prąd spawania i cykl pracy
Wartość prądu spawania to jeden z podstawowych parametrów każdej spawarki. Im większy zakres regulacji, tym większe możliwości spawania. To od zakresu prądu spawania zależy jakiej grubości elementy można spawać. Jednakże nie tylko górna granica jest ważna, gdzie im większy prąd tym grubszy materiał można spawać. Z względu na zastosowanie spawarek tig, duże znaczenie ma także dolna wartość zakresu. Im mniejszy prąd, tym cieńsze elementy możemy spawać. Urządzenia przeznaczone do profesjonalnych prac, pozwalają na spawanie prądem już od 5A, co umożliwia spawanie bardzo cienkich blach.
Prąd spawania należy jednak zawsze rozpatrywać w połączeniu z cyklem pracy. Cykl pracy to określenie, ile procent czasu z przedziału 10 min możemy ciągiem, bez przerw, spawać prądem o określonym natężeniu, a ile czasu urządzenie potrzebuje na wychłodzenie. Przykładowo, 180A w cyklu 60% oznacza, że prądem o wartości 180A moglibyśmy bez przerwy spawać przez 6 minut, a przez kolejne 4 minuty urządzenie powinno stygnąć przed dalszą pracą. Zazwyczaj w parametrach urządzeń podaje się skrajne wartości. Wraz z spadkiem prądu spawania, cykl pracy będzie rósł.
Naturalnie nikt nie jest w stanie wykonać spawu ciągiem przez 6 minut, jednakże parametr ten określa nam niejako wytrzymałość urządzenia na obciążenie. Spawarka o wyższym cyklu pracy pozwoli na dłuższą pracę, nawet z przerwami, większym prądem spawania. Wbrew pozorom, urządzenie o prądzie spawania 200A w cyklu 35% będzie urządzeniem stosunkowo słabszym (pozwoli na krótszą pracę) niż urządzenie o prądzie 180A ale w cyklu 60%. W przypadku zastosowań amatorskich wystarczającym będzie cykl pracy na poziomie 35-40%. Zalecamy wystrzeganie się kupowania urządzeń bez podanego cyklu pracy – a praktyce może okazać się, że urządzenia te mają dużo mniejsze możliwości niż podane parametry.
2.Zajarzanie łuku
Zajarzenie łuku to sposób w jaki inicjowany jest łuk spawalniczy pomiędzy elektrodą woflramową oraz spawanym materiałem. W spawarkach tig wyróżniamy dwa typy: TIG Lift – zajarzenie przez dotyk, TIG HF – zajrzenie wysoką częstotliwością.
Pierwszy z nich, TIG Lift, stosowany jest w najprostszych urządzeniach. Inicjacja łuku następuje przez potarcie elektrodą materiału a następnie jej podniesienie (metoda zbliżona do zajarzania elektrody przy metodzie MMA). Wymaga nieco większej wprawy od spawacza, szczególnie przy precyzyjnych pracach.
Druga metoda, TIG HF, wykorzystuje moduł wysokiej częstotliwości, inicjacja łuku następuje przez zbliżenie elektrody do spawanego materiału. Jest to nie tylko dużo prostsze i wygodniejsze zajarzenie łuku, ale także pozwala na uzyskanie czystej spoiny od początku (bez wtrąceń materiału elektrody w spoinie).
3.Funkcja Puls
Dostępna w wielu spawarkach tig funkcja puls to jedna z podstawowych zalet tych urządzeń. Funkcja ta polega na spawaniu prądem o zmiennej wartości - na zmianę prądem wysokim i niskim. Regulując częstotliwość tych zmian (tzw. Pulsu), regulujemy ilość wprowadzanego ciepła, co pozwala ograniczyć strefę przegrzania spawanego materiału, jednocześnie dając bardzo dobre wtopienie przy zmniejszonych przebarwieniach i odkształceniach w miejscu kładzenia spoiny. Spawacz uzyskuje większą kontrolę nad całym procesem spawania. Funkcja puls wykorzystywana jest głównie przy spawaniu cienkich elementów z stali nierdzewnych i kwasoodpornych.
Funkcja ta jednakże występuje w różnych formach, o czym należy pamiętać porównując urządzenia. W najprostszej postaci, funkcja ta jest ustawiona fabrycznie. Oznacza to, że parametry pulsu są ustawione przez producenta i nie mamy możliwości ich regulacji. Naturalnie sama funkcja również będzie przynosiła efekty, nie będziemy jednak mogli dostosować jej dokładnie do realizowanych prac. Takie rozwiązanie będzie wystarczające przy najprostszych pracach hobbystycznych. W bardziej rozbudowanych urządzeniach, po urządzenia profesjonalne, funkcja puls posiada możliwość regulacji poszczególnych parametrów, lub pełnej regulacji pozwalającej na dopasowanie każdego parametru pulsu.
4.Regulacja parametrów
Dostępne na rynku spawarki tig oferują różny poziom możliwości regulacji parametrów pracy. W najbardziej podstawowych urządzeniach, jest to tylko regulacja prądu spawania i wybór metody spawania (TIG lub MMA). Jednakże spora część spawarek, to urządzenia nieco bardziej rozbudowane, dodatkowo pozwalają na regulację takich parametrów jak wypływ gazu, narastanie czy opadanie prądu, wybór trybu pracy (prąd stały, wolny puls, szybki puls). Układ dostępnych regulacji zależy od konkretnego modelu, przez co podobne urządzenia oferują często różne możliwości regulacji. W przypadku najbardziej zaawansowanych urządzeń, dostępna jest pełna regulacja wszystkich parametrów pracy.
To, jaki poziom regulacji będzie potrzebny, zależy od zakresu prac do jakich ma być wykorzystywane dane urządzenie. Przy większości zastosowań hobbystycznych czy nawet półprofesjonalnych, dorywczych prac warsztatowych, wystarczający rozwiązaniem będzie regulacja wybranych parametrów dostępna w większości urządzeń. Jeżeli jednak chcemy realizować bardziej zaawansowane pracy, wówczas przydatne będzie urządzenie z pełną regulacją, dające możliwość dostosowania każdego parametru, a tym samym osiągnięcia najlepszych rezultatów.
5.Technologia wykonania i waga
Obecnie rynek urządzeń spawalniczych, w tym i spawarek tig, zdominowany jest przez technologię inwertorową. Praktycznie 100% dostępnych obecnie spawarek, to właśnie spawarki inwertorowe. Sporadycznie można trafić jeszcze na modele transformatorowe, jednakże jest to technologia, od której niemal całkowicie się odchodzi. Dzięki technologii inwertorowej, urządzenia są bardzo lekkie, mają niewielkie wymiary oraz bardzo dobre właściwości prądowe. Urządzenia inwertorowe cechują się stabilnym prądem, bezproblemową pracą na długich przedłużaczach, stabilną pracą z agregatami jak i szybkim chłodzeniem przy przegrzaniu. Większość spawarek doskonale sprawdza się w pracy w terenie, z łatwością można zawieszać je na ramieniu.