Elektrody TIG, zwane elektrodami nietopliwymi, są jednym z najistotniejszych elementów podczas spawania metodą Tig. Elektrody są częścią uchwytu spawalniczego – to okrągły pręt umieszczony wewnątrz dyszy ceramicznej. To właśnie pomiędzy elektrodą a spawanym materiałem jarzy się łuk spawalniczy. Od cech eksploatacyjnych elektrod w dużym stopniu zależy jakość i ekonomiczność całego procesu spawania.
Elektrody wykonane są z wolframu (wolfram to materiał o bardzo wysokiej temperaturze topnienia, dlatego elektrody określa się nietopliwymi) w czystej postaci lub z dodatkami – stop wolframu z odpowiednią ilością tlenków: tory, cyrkonu, lantanu i ceru. Dodatki te zwiększają trwałość elektrod, ułatwiają zajarzenie łuku oraz zwiększają jego stabilność.
Elektrody dzielimy według ich procentowego składu i rodzaju tlenków tworzących stop elektrody. Elektrody wykonane z czystego wolframu, bez jakichkolwiek dodatków to elektrody wolframowe. Elektrody z dodatkiem tlenków toru, to elektrody torowane, z dodatkiem lantanu – elektrod lantanowe itd. Osobną grupę stanowią elektrody z domieszką pierwiastków ziem rzadkich. Powszechnie jednak, bez względu na skład, elektrody tig są ogólnie określane mianem elektrod wolframowych.
Podstawowym aspektem wyboru elektrod jest ich odpowiedni dobór do spawanego materiału. W zależności od zastosowanego dodatku, elektrody przeznaczone są do spawania różnych materiałów. Elektrody TIG oznaczone są odpowiednimi kolorami, które ułatwiają rozpoznanie jej typu. W poniższej tabeli zestawiamy typy elektrod wraz z ich podstawowymi właściwościami, a następnie opis poszczególnych typów.
Dobór elektrod TIG w zależności od spawanego materiału.
Kolor |
ZIELONY |
CZERWONY |
SZARY |
ZŁOTY |
NIEBIESKI |
PURPUROWY |
Nazwa |
WP |
WT20 |
WC20 |
WL15 |
WL20 |
WX3 |
Skład |
WOLFRAMOWA
100% Wolfram
|
TOROWA
2% - Tor
98%- Wolfram |
CEROWA
2% - Cer
98% - Wolfram
|
LANTANOWA
1,5% - Lantan
98,5% - Wolfram
|
LANTANOWA
2% - Lantan
98% - Wolfram
|
1,75% - Lantan
0,095% - Cer
98,15% - Wolfram
|
Rodzaj pracy |
AC |
DC |
AC/DC |
AC/DC |
AC/DC |
DC |
Zastosowanie |
Spawanie aluminium i magnezu oraz ich stopów. |
stale niskostopowe
stale wysokostopowe
stopy miedzi
stopy niklu
stopy tytanu
|
stale niskostopowe
stale wysokostopowe
stopy aluminium
stopy miedzi
stopy niklu
stopy tytanu
|
stale niskostopowe
stale wysokostopowe
stopy aluminium
stopy miedzi
stopy niklu
stopy tytanu
|
stale niskostopowe
stale wysokostopowe
stopy aluminium
stopy miedzi
stopy niklu
stopy tytanu
|
stale niskostopowe
stale wysokostopowe
stopy miedzi
stopy niklu
stopy tyt
|
Elektroda zielona - WP
Jedyną elektrodą bez domieszki jakichkolwiek dodatków jest elektroda zielona WP. Elektrody zielone ogólnie stosowane są do spawania aluminium i magnezu. W składzie elektrody jest 99,50% wolframu, pozostała część to zanieczyszczenia. Charakteryzuje się dobrą stabilnością łuku przy spawaniu prądem zmiennym AC, szczególnie przy sinusoidalnym przebiegu prądu.
Elektrody zielone nie są stosowane do spawania prądem stałym DC. W porównaniu do elektrod stopowych wykazują większy stopień zużycia.
Zobacz je w naszym sklepie: elektrody zielone
Elektroda czerwona - WT20
Elektroda czerwona (torowana) zawiera 98% wolframu i 2% tlenku toru. Jest to najbardziej popularna elektroda stosowana do spawania metodą TIG. Charakteryzuje się bardzo dużą trwałością, dobrym zajarzeniem, stabilnym łukiem i małymi wtrąceniami wolframu do spoiny w porównaniu do innych elektrod. Stosowana do spawania prądem stałym DC (z ujemną polaryzacją), stali nierdzewnych, niklu, tytanu, miedzi oraz spawania prądem zmiennym AC elementów aluminiowych o małych grubościach.
Z uwagi na to, że elektrody wolframowe z dodatkiem toru są szkodliwe dla zdrowia, szczególnie podczas ich ostrzenia, gdzie pył z tlenkami toru może dostać się do płuc, są one zastępowane elektrodami szarymi WC20 lub złotymi WL15
Zobacz je w naszym sklepie: elektrody czerwone
Elektroda szara - WC20
Elektroda szara (cerowa) zawiera 98% wolframu i 2 % ceru. Jest to uniwersalna elektroda o szerokim zastosowaniu. Posiada właściwości podobne jak elektroda z dodatkiem toru (elektroda czerwona) z możliwością spawania prądem stałym DC i zmiennym AC.
Charakteryzuje się wysoką trwałością, dużą obciążalnością i stabilnością łuku. Dzięki doskonałemu zajarzeniu łuku przy niskim natężeniu prądu startu, elektrody cerowe znajdują zastosowanie przy orbitalnym spawaniu rur, spawaniu cienkich blach, małych i delikatnych części. Elektrody szare najlepiej sprawdzają się jako zamienniki elektrod zielonych do spawania aluminium. Stosowane są do spawania stali niestopowych i wysokostopowych, aluminium, tytanu, niklu, miedzi, magnezu i jego stopów.
Zobacz je w naszym sklepie: elektrody szare
Elektroda złota - WL15
Elektroda złota (lantanowa) zawiera 98,5 % wolframu i 1,5% tlenku lantanu. Uniwersalna elektroda do każdego zadania. Posiada bardzo dobre właściwości zajarzenia i ponownego zajarzenia, wysoką stabilność łuku. Sprawdza się przy spawaniu prądem zmiennym AC i prądem stałym DC.
Polecana do spawania wysokimi prądami – bardzo dobrze utrzymuje charakterystykę łuku. Elektrody wolframowe lantanowe bardzo dobrze utrzymują zaostrzony koniec, co jest szczególną zaletą przy spawaniu stali nierdzewnej prądem DC. Są również dostosowane do spawania prądem zmiennym AC, szczególnie w urządzeniach posiadających opcje spawania falą prostokątną aluminium.
Stosowane do spawania stali niestopowych i wysokostopowych, aluminium, tytanu, miedzi, i stopów magnezu.
Zobacz je w naszym sklepie: elektrody złote
Elektroda niebieska - WL20
Elektroda niebieska zawiera 98% wolframu i 2% tlenku lantanu. Uniwersalna elektroda przeznaczona do większości procesów spawalniczych prądem zmiennym AC i stałym DC oraz spawaniu plazmą. Dzięki dobrym własnością zajarzenia szczególnie polecane są przy spawaniu zautomatyzowanym.
Stosowane do spawania stali niestopowych i wysokostopowych, aluminium, tytanu, miedzi i stopów magnezu.
Zobacz je w naszym sklepie: elektrody niebieskie
Elektroda purpurowa - WX3
Elektroda wolframowa z domieszkami tlenków ziem rzadkich zawiera: 98,15% wolframu, 1,75% tlenku lantanu i 0,095% tlenku ceru. Elektroda purpurowa charakteryzuje się doskonałym zajarzeniem łuku spawalniczego i właściwościami spawalniczymi podobnymi do elektrod torowanych. Dzięki łatwemu zajarzaniu łuku szczególnie polecana jest do spawania niskimi i średnimi wartościami prądu spawania a także przy spawaniu zautomatyzowanym.
Stosowana do spawania stali, stali nierdzewnej, miedzi i mosiądzów.
Zobacz je w naszym sklepie: elektrody purpurowe
Średnica elektrod
Oprócz doboru samego typu elektrody, kolejnym istotnym czynnikiem właściwego doboru elektrody jest jej średnica. Średnica dobierana jest głównie w zależności od prądu jakim będziemy spawać, jednakże na dobór średnicy wpływ mają także inne czynniki, jak odległość trzymania palnika, grubości spawanego elementu czy także umiejętności spawacza.
W tabelce poniżej przedstawiamy zestawienie zalecanego doboru średnicy elektrody w stosunku do prądu spawania oraz zalecany przepływ gazu.
Średnica elektrod
(mm)
|
TIG DC
(A)
|
TIG AC
(A)
|
Przepływ gazu
(l/min)
|
1,0 |
5-80 |
10-80 |
5-6 |
1,6 |
60-140 |
15-90 |
6-7 |
2,4 |
130-220 |
20-140 |
7-8 |
3,2 |
220-340 |
30-200 |
8-10 |
4,0 |
330-350 |
40-350 |
10-12 |